เรียกได้ว่าเป็นข่าวที่สั่นสะเทือนวงการคริสตจักรไม่น้อย เมื่อมีรายงานว่าเด็กและเยาวชนประมาณ 330,000 ราย โดย 80% เป็นเด็กผู้ชาย ต้องกลายเป็นเหยื่อการล่วงละเมิดทางเพศภายในแวดวงคริสตจักรคาทอลิกฝรั่งเศสตลอดช่วง 70 ปีที่ผ่านมา

เรื่องการล่วงละเมิดทางเพศเด็กและเยาวชนครั้งใหญ่โดยกลุ่มนักบวช บาทหลวง และบุคลากรที่เกี่ยวข้องกับคริสตศาสนาของฝรั่งเศส ถูกประกาศอย่างเป็นทางการในระหว่างการแถลงข่าววันที่ 5 ตุลาคม 2564 อย่างละเอียดและมีหลักฐานแน่นหนาชัดเจน จากรายงานผลการศึกษาเชิงลึกที่จัดทำกันนานกว่าสองปีครึ่ง โดยได้สร้างความสั่นสะเทือนไปทั่ว กลายเป็นปรากฏการณ์โลกครั้งสำคัญ เพราะความพยายามจะล้างบางพวกคนบาปในเครื่องแบบบาทหลวงที่ประเทศต่างๆ มักจะไม่ประสบความสำเร็จและเงียบหายไปกับกาลเวลา

ผู้กระทำการอันหยาบช้าลามกนี้ถูกระบุอยู่ในรายงานว่า เป็นบาทหลวง และบุคคลต่างๆ ที่มีบทบาทในคริสตจักรคาทอลิกรวมประมาณ 2,900 – 3,200 ราย ซึ่งสัดส่วนที่เป็นบาทหลวงนั้น สูงถึง 2 ใน 3 และเป็นการกระทำความผิดที่เจ้าหน้าที่และผู้บริหารในวงการคาทอลิกจะใช้นโยบายปกปิดเมื่อเกิดเป็นเรื่องราวอื้อฉาวครั้งแล้วครั้งเล่าตลอดหลายทศวรรษที่ผ่านมา โดยปกปิดกันอย่างเป็นระบบ

ฌอง-มาร์ค ซาฟ ประธานคณะกรรมาธิการสอบสวนอิสระกรณีการล่วงละเมิดทางเพศโดยเจ้าหน้าที่ของวัด (Ciase) ซึ่งดำเนินการศึกษารวบรวมปัญหาและออกรายงานฉบับดังกล่าว ระบุอย่างนั้น

ด้านประมุขแห่งคณะพระบิชอปประเทศฝรั่งเศสออกมาขอการให้อภัยจากบรรดาเหยื่อ ทั้งนี้ คณะบิชอปมีการประชุมกันในเมื่อวานนี้ (5 ตุลาคม) เพื่อหารือแนวทางการดำเนินการต่อไป ซึ่งสำหรับประเทศไทยนั้นในศาสนจักรคาทอลิก มีพระบิชอป 8 ท่าน ปกครองสังฆมณฑลต่างๆ 8 สังฆมณฑล กับมี 2 อาร์คบิชอป ปกครอง 2 อัครสังฆมณฑล

คณะกรรมาธิการสอบสวนอิสระเรียกร้องให้ศาสนจักรดำเนินการอย่างจริงจัง พร้อมกับประณามการกระทำผิดและการเพิกเฉยไม่จัดการกับปัญหา นอกจากนั้น คณะกรรมาธิการยังเรียกร้องให้ศาสนจักรคาทอลิกฝรั่งเศสมอบความช่วยเหลือชดเชยแก่บรรดาเหยื่อ โดยเฉพาะอย่างยิ่ง กรณีของเหยือที่อายุเกินกว่าจะดำเนินการฟ้องร้องในศาล

“ผลกระทบจากการถูกล่วงละเมิดทางเพศนั้นรุนแรงมาก” ซาฟกล่าว “ประมาณ 60% ของชายและหญิงที่ถูกข่มเหงทางเพศต้องเผชิญกับปัญหาร้ายแรงต่างๆ ทั้งในด้านสภาพจิตใจและการใช้ชีวิต เราถือว่าศาสนจักรเป็นหนี้ต่อเหยื่อทั้งปวง”

รายงานเรื่องราวความอัปยศน่าอเน็จอนาถที่เหล่าคนชั่วซึ่งแฝงตัวอยู่ในผู้ทรงศีลแห่งศาสนจักร ได้ทำร้ายร่างกายและจิตใจของเด็กๆ จำนวนมหาศาล รายแล้วรายเล่า นี้ ถูกจัดพิมพ์เป็นเอกสารความหนา 2,500 หน้า ในเวลาเดียวกัน ศาสนจักรคาทอลิกฝรั่งเศสเลือกที่จะเผชิญหน้ากับความลับอันน่าอับอาย หลังจากที่เคยปกปิดกลบเกลื่อนกันมาแสนนาน

ส่วนเหยื่อทั้งปวงต่างแซ่ซ้องสรรเสริญที่ความจริงสามารถปรากฏออกมาในที่สุด

ฟรองซัวส์ เดอโวซ์ ประธานสมาคมเหยื่อผู้ถูกล่วงละเมิดทางเพศโดยบาทหลวง กลุ่ม La Parole Libérée หรือ ถ้อยคำที่ได้รับการปลดปล่อย กล่าวว่าสิ่งที่เกิดขึ้นนี้ “เป็นจุดหักเหแห่งประวัติศาสตร์ของพวกเรา”

พร้อมนี้ ในฐานะผู้เสียหายโดยตรง เขาประณามการปกปิดการกระทำความชั่วร้ายที่ผ่านมาว่า เป็นการเปิดทางให้แก่ “อาชญากรรมที่เกิดขึ้นมหาศาลต่อเนื่องหลายทศวรรษ”

“ที่ร้ายหนักคือ มันเป็นการทรยศ ทรยศต่อความไว้วางใจ ทรยศต่อศีลธรรม ทรยศต่อเด็ก และทรยศต่อความบริสุทธิ์ไร้เดียงสา” เดอโวซ์กล่าว พร้อมกับเรียกร้องให้ศาสนจักรทำการชดใช้

โอลิวีแอร์ ซาวีนนัค ประธานสมาคมเหยื่อการล่วงละเมิดทางเพศโดยบาทหลวง กลุ่ม Parler et Revivre หรือ “พูดเพื่อมีชีวิตอีกครั้ง” เป็นเหยื่อรายหนึ่งที่ให้ข้อมูลแก่การไต่สวนครั้งนี้ เขาบอกเอพีว่าอัตราผู้กระทำความชั่วร้าย 3,000 ต่อเหยื่อ 330,000 คือเท่ากับ 1 ต่อ 110 นั้น ถือว่าสูงมากอย่างที่น่าตกใจยิ่งสำหรับสังคมฝรั่งเศสและสำหรับศาสนจักรคาทอลิก

ซาวีนนัคโจมตีศาสนจักรที่ปฏิบัติต่อบรรดาอาชญากรรมทางเพศในฐานะของเรื่องผิดปกติของแต่ละบุคคล แทนที่จะต้องเป็นความน่าสยดสยองในภาพรวม

เขาเล่าถึงการถูกล่วงละเมิดทางเพศที่โดนด้วยตนเองในวัยเพียง 13 ปีว่า เป็นการกระทำชั่วของบาทหลวงที่เป็นผู้อำนวยการค่ายพักผ่อนคาทอลิกในภาคใต้ของฝรั่งเศส ทั้งนี้ บาทหลวงรายนี้มีคดีเยอะมาก ถูกกล่าวหาเรื่องทำร้ายล่วงเกินเด็กผู้ชายจำนวนนับไม่ถ้วน

“ผมเคยมองว่าบาทหลวงคนนี้เป็นผู้ที่ดีงาม เป็นคนใส่ใจดูแลผู้อื่นและจะไม่ทำร้ายผม” ซีวีนนัคกล่าว

“จนกระทั่งเมื่อผมรู้สึกตัวขึ้นมาบนเตียงในสภาพกึ่งเปลือย เขาจับต้องร่างกายผม ผมถึงตกใจว่าได้เจอกับเรื่องเลวร้าวเข้าแล้ว เหยื่อที่ประสบเรื่องเช่นนี้ จะไม่กล้าเล่าให้ใครทราบ แล้วมันก็กลายเป็นเหมือนซีสต์ที่จะโตขึ้นเรื่อยๆ มันเป็นเหมือนเนื้อเน่าในร่างกายของเหยื่อ และในจิตใต้สำนึกของเหยื่อ”

ในท้ายที่สุด ปีศาจในร่างบาทหลวงรายดังกล่าวนี้ถูกตัดสินว่ากระทำความผิดข้อหาล่วงละเมิดทางเพศเด็ก และถูกกุมขังในเรือนจำเป็นเวลา 2 ปี

คณะกรรมาธิการอิสระชุดนี้ดำเนินการศึกษาเรื่องราวการล่วงละเมิดทางเพศ ที่บาทหลวงและบุคคลในแวดวงศาสนจักรคาทอลิกฝรั่งเศสกระทำต่อเด็กและเยาวชนอย่างละเอียดกว่า 2.5 ปี โดยรับฟังข้อมูลจากเหยื่อและพยาน พร้อมทั้งค้นคว้าข้อมูลจากศาสนจักร ศาล ตำรวจ และคลังข้อมูลข่าวตั้งแต่ทศวรรษ 1950

นอกจากนั้น มีการเปิดสายฮอตไลน์ ซึ่งมีคนโทรศัพท์ไปให้ข้อมูล 6,500 ครั้ง จากตัวเหยื่อเอง และจากผู้ที่บอกว่ารู้จักกับเหยื่อ

ทั้งนี้ พบว่าท่าทีของศาสนจักรที่ผ่านมาจนถึงทศวรรษ 2000 นั้น เป็นอะไรที่ “เพิกเฉยต่อความทุกข์ของเหยื่อได้อย่างโหดร้ายลึกล้ำ” ซาฟ ประธานคณะกรรมาธิการประณามไว้อย่างนั้น

รายงานฉบับนี้อิงอยู่กับการวิจัยที่นำโดยสถาบันแห่งชาติด้านการวิจัยสุขภาพและการแพทย์ (INSERM) ซึ่งศึกษาการล่วงละเมิดทางเพศต่อเด็กในกลุ่มประชากรฝรั่งเศส และมีสาระสำคัญ ได้แก่

  • ในจำนวนผู้กระทำการล่วงละเมิดทางเพศประมาณ 2,900 – 3,200 ราย นั้น ส่วนที่เป็นบาทหลวงมากถึง 2 ใน 3 ทั้งนี้ ตัวเลขเหล่านี้เป็นตัวเลขขั้นต่ำ
  • ส่วนจำนวนเหยื่อที่ถูกล่วงละเมิดทางเพศโดยบาทหลวงและนักบวชอื่นๆ เช่น นางชี อยู่ที่ 216,000 ราย ส่วนอื่นๆ อีก 114,000 ราย เป็นเหยื่อของบุคลากรต่างๆ ในวงการศาสนจักร อาทิ ครูสอนศาสนา
  • กรณีอาชญากรรมทางเพศที่มีหลักฐานเพียงพอที่จะดำเนินคดีได้มีจำนวน 22 ราย ถูกนำส่งให้อัยการดำเนินการต่อไป
  • มีกรณีที่ข้อมูลชัดเจน แต่เหยื่อมีอายุเกินกว่าจะนำไปฟ้องร้องดำเนินคดีในชั้นศาล มีมากกว่า 40 ราย แต่ผู้ทำความชั่วยังลอยนวลอยู่ในวงการศาสนา คณะกรรมาธิการจึงนำส่งเรื่องไปยังผู้บริหารของพระศาสนจักร
  • มีข้อเสนอแนะ 45 ประการเพื่อป้องกันการล่วงละเมิดทางเพศ ตลอดจนการฟื้นประมวลกฎหมายที่วาติกันใช้ปกครองวัด อีกทั้งข้อเสนอแนะให้ศาสนจักรจ่ายเงินชดเชยแก่เหยื่อ

ฟรองซัวส์ เดอโวซ์ เหยื่ออีกหนึ่งรายที่ถูกล่วงละเมิดทางเพศโดยบาทหลวงแบร์นาร์ด พรีย์นาท ซึ่งปัจจุบันนี้พรีย์นาทถูกถอดถอนออกจากสถานภาพบาทหลวงแล้ว หลังถูกศาลตัดสินว่ามีความผิดจริงตามข้อกล่าวหาและถูกจำคุก 5 ปี ทั้งนี้ เดอโวซ์ เป็นผู้ก่อตั้งและประธานสมาคมเหยื่อผู้ถูกล่วงละเมิดทางเพศโดยบาทหลวง กลุ่ม La Parole Lib?r?e หรือ ถ้อยคำที่ได้รับการปลดปล่อย ในภาพนี้ เดอโวซ์ร่วมแถลงต่อที่ประชุมข่าวเมื่อ 5 ตุลาคม 2021 โดยเล่าถึงอาชญากรรมทางเพศที่ตนและเพื่อนนักเรียนที่เข้าค่ายลูกเสือในเมืองลียง ถูกบาทหลวงพรีย์นาทกระทำเมื่อ 30 ปีที่แล้ว
ฟรองซัวส์ เดอโวซ์ เหยื่ออีกหนึ่งรายที่ถูกล่วงละเมิดทางเพศโดยบาทหลวงแบร์นาร์ด พรีย์นาท ซึ่งปัจจุบันนี้พรีย์นาทถูกถอดถอนออกจากสถานภาพบาทหลวงแล้ว หลังถูกศาลตัดสินว่ามีความผิดจริงตามข้อกล่าวหาและถูกจำคุก 5 ปี ทั้งนี้ เดอโวซ์ เป็นผู้ก่อตั้งและประธานสมาคมเหยื่อผู้ถูกล่วงละเมิดทางเพศโดยบาทหลวง กลุ่ม La Parole Lib?r?e หรือ ถ้อยคำที่ได้รับการปลดปล่อย ในภาพนี้ เดอโวซ์ร่วมแถลงต่อที่ประชุมข่าวเมื่อ 5 ตุลาคม 2021 โดยเล่าถึงอาชญากรรมทางเพศที่ตนและเพื่อนนักเรียนที่เข้าค่ายลูกเสือในเมืองลียง ถูกบาทหลวงพรีย์นาทกระทำเมื่อ 30 ปีที่แล้ว

การศึกษาคดีล่วงละเมิดทางเพศ เริ่มหลังจากชายชั่วในคราบบาทหลวง แบร์นาร์ด พรีย์นาท ถูกดำเนินคดี

การริเริ่มศึกษาเจาะลึกการล่วงละเมิดทางเพศเมื่อปี 2018 จนกลายเป็นรายงาน 2,500 หน้า ซึ่งนำออกมาเผยแพร่วานนี้ มีตัวจุดชนวนจากการที่ผู้ชายซึ่งไม่รู้ผิดชอบชั่วดี นามว่าแบร์นาร์ด พรีย์นาท ซึ่งในช่วงนั้นยังเป็นบาทหลวง ถูกเปิดโปงอื้อฉาวว่าล่วงละเมิดทางเพศเด็กผู้ชายในค่ายลูกเสือที่เมืองลียง ประเทศฝรั่งเศส รวมหลายสิบรายในทศวรรษ 1970 ถึงทศวรรษ 1980 และทศวรรษ 1990 อันเป็นข่าวใหญ่สั่นสะเทือนศาสนจักรคาทอลิกฝรั่งเศส

ในปี 2020 พรีย์นาทถูกศาลติดสินว่ามีความผิดจริงในข้อหาล่วงละเมิดทางเพศผู้เยาว์ และต้องโทษจำคุก 5 ปี และเนื่องจากที่จำนนต่อหลักฐาน ชายผู้นี้ยอมรับว่าได้ทำการล่วงละเมิดทางเพศเด็กผู้ชายมากกว่า 75 ราย ตลอดหลายทศวรรษที่ผ่านมา

คดีอัปยศที่ทำร้ายจิตใจชาวคริสต์อย่างรุนแรง (เพราะพรีย์นาทประสบความสำเร็จในทางการสร้างภาพลักษณ์ และการเทศน์สอนด้วยถ้อยคำดีงามที่ตนเองมิได้ปฏิบัติ) ได้ขยายผลไปเล่นงานพระคาร์ดินัลฟิลิปป์ บาร์บาฮัง ที่ปกครองบาทหลวงพรีย์นาท ในข้อหาช่วยปกปิดความผิดของพรีย์นาท ซึ่งตัวบาร์บาฮังทราบเรื่องตั้งแต่ทศวรรษ 2010 (หมายเหตุ – ตำแหน่งพระคาร์ดินัล เป็นตำแหน่งลำดับที่สองรองจากพระสันตะปาปา หรือที่เรียกกันสั้นๆ ว่า โป๊ป ในประเทศไทยมีพระคาร์ดินัล 1 ท่าน)

ในศาลชั้นต้น บาร์บาฮังถูกตัดสินว่ามีความผิดตามข้อกล่าวหา ซึ่งถือว่าเป็นความผิดที่รุนแรงและถือว่าการปกปิดความผิดเรื่องลามกระดับการล่วงละเมิดทางเพศ เป็นการกระทำที่โหดร้ายอย่างยิ่งต่อเด็กที่เป็นเหยื่อ ส่งผลให้บาร์บาฮังยอมลาออกจากความเป็นบาทหลวง

อย่างไรก็ตาม บาร์บาฮังต่อสู้ในชั้นอุทธรณ์ และชนะคดี ฝ่ายเหยื่อของพรีย์นาทซึ่งร่วมกับฟ้องร้องดำเนินคดี ได้ยื่นเรื่องต่อศาลสูงสุด และเมื่อต้นปีที่ผ่านมา ศาลสูงสุดของฝรั่งเศสยืนยันคำตัดสินของศาลอุทธรณ์ว่าบาร์บาฮังไม่ได้กระทำการปกปิดความผิดให้แก่พรีย์นาท ส่งผลให้มหาชนเดือดดาลกันมากกับผลการตัดสิน

โฉมหน้าของแบร์นาร์ด พรีย์นาท ถูกเปิดโปงอื้อฉาวว่าในช่วงที่เป็นบาทหลวง ได้ล่วงละเมิดทางเพศเด็กผู้ชายในค่ายลูกเสือที่เมืองลียง ตอนกลางของประเทศฝรั่งเศส รวมหลายสิบราย ในภาพนี้ ชายผู้ไม่มีความละอายต่อบาปถูกถอดถอนจากสถานภาพบาทหลวงแล้ว
โฉมหน้าของแบร์นาร์ด พรีย์นาท ถูกเปิดโปงอื้อฉาวว่าในช่วงที่เป็นบาทหลวง ได้ล่วงละเมิดทางเพศเด็กผู้ชายในค่ายลูกเสือที่เมืองลียง ตอนกลางของประเทศฝรั่งเศส รวมหลายสิบราย ในภาพนี้ ชายผู้ไม่มีความละอายต่อบาปถูกถอดถอนจากสถานภาพบาทหลวงแล้ว

ประธานคณะบิชอปแห่งฝรั่งเศสกล่าวขออภัย และศาสนจักรฝรั่งเศสยอมรับที่จะจ่ายเงินชดเชย

“บางครั้ง ผู้บริหารปกครองวัดมิได้ออกมาประณามการล่วงละเมิดทางเพศ และมีการกระทำที่ย่ำแย่ยิ่งกว่านั้น คือทำให้เด็กที่เป็นเหยื่อต้องตกอยู่ในความเสี่ยงที่จะถูกแก้แค้นรังแก โดยจัดฉากให้เหยื่ออายุน้อยต้องเผชิญหน้ากับวายร้ายผู้กระทำความผิดบาปลามก” ซาฟ ประธานคณะกรรมาธิการเปิดเผยอย่างนั้น และย้ำว่า “วัดเป็นหนี้ต่อเหยื่อทั้งปวง”

ด้านประธานคณะบิชอปแห่งฝรั่งเศส อาร์คบิชอปเอริค เดอ มูแลง-โบฟอร์ กล่าวว่า บิชอปทุกท่านรู้สึกตกใจและอับอายกับผลการศึกษาครั้งนี้ พร้อมประกาศความตั้งใจว่า ในวันหนึ่งจะได้มีโอกาสขอการให้อภัยจากทุกท่าน (ที่ถูกล่วงละเมิดทางเพศ)

พร้อมนี้ เอเอฟพีรายงานว่าศาสนจักรคาทอลิกฝรั่งเศสแจ้งไว้เมื่อไตรมาส 2 ของปีนี้แล้ว ว่าจะจ่ายเงินชดเชยให้แก่บรรดาเหยื่อแห่งการถูกล่วงละเมิดทางเพศ โดยจะเริ่มทยอยมอบกันตั้งแต่ต้นปี 2022